ZIMA przywitała Nas na całego, a co za tym idzie ostatnio najczęściej słyszane w aptece słowa to "proszę coś na przeziębienie". W ruch idzie witamina C, wapno, witaminy ale także inhalatory. Jeszcze kilka lat temu inhalacje kojarzyły się nam z uciążliwym wdychaniem ziołowego naparu "pod ręcznikiem". Dziś coraz większą popularnością cieszą się elektryczne urządzenia - inhalatory z komorą do nebulizacji, potocznie zwane nebulizatorami.
Nebulizator zmienia postać leku z płynnej w aerozol (mgiełkę) - czyli zawiesinę mikroskopijnych cząstek leku w powietrzu. Dzięki temu substancja lecznicza może dostać się do najgłębszych partii układu oddechowego.
Nebulizacja gwarantuje nie tylko lepszą skuteczność i efektywność, ale także szerokie możliwości leczenia schorzeń układu oddechowego, zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Obecnie nebulizator jest urządzeniem wykorzystywanym nie tylko w chorobach przewlekłych takich jak astma, mukowiscydoza, POCHP, ale także w terapii górnych i dolnych dróg oddechowych: kaszlu, przeziębienia, zapalenia oskrzeli, płuc, bądź zatok. Zakres wskazań jest więc tutaj bardzo szeroki.
Zakup odpowiedniego inhalatora często przysparza niemałego kłopotu pacjentom.
Jaki inhalator wybrać?
Mamy dwa podstawowe typy inhalatorów: ultradźwiękowe i tłokowe (czyli pneumatyczne). Jaka jest między nimi różnica?
Inhalatory ultradźwiękowe są droższe, ciche w działaniu i dają szybkie tempo nebulizacji. Teoretycznie same zalety. Inhalatory te mają ograniczony zakres stosowania - można stosować je tylko do soli fizjologicznej i wybranych leków ale absolutnie soli wysokostęzonych i z dodatkiem kwasu hialurowowowego.
Inhalatory tłokowe (pneumatyczne) są tańsze i mogą być stosowane z wszystkimi typami leków do nebulizacji, co czyni je zdecydowanie bardziej popularnymi. Na pewno jednak pracują głośniej - w przypadku zwłaszcza małych dzieci ma to znaczenie.
Jakie parametry inhalatora mają kluczowe znaczenie?
Parametry techniczne są niezmiernie istotne, bo gwarantują dotarcie odpowiedniej ilości leku do konkretnego odcinka układu oddechowego, a więc mają wpływ na skuteczność terapii. Kluczowe parametry to:
- MMAD (Mass Median Aerodynamic Diameter) = średnia wielkość cząstek w wytwarzanym aerozolu.
Warto wiedzieć, że:
Cząsteczki o wielkości 7-10 µm mają tendencję do osiadania w nosogardzieli
Cząsteczki o wielkości 4-6 µm deponowane są w tchawicy i oskrzelach
Cząsteczki o wielkości 1-3 µm deponowane są w płucach
Cząsteczki o wielkości mniejszej niż 1 µm mogą pozostać zawieszone i być wydychane
Najlepiej więc, jeśli MMAD będzie w przedziale 1-5 µm.
- frakcja oddechowa (respirabilna) - procentowa zawartość cząsteczek mniejszych niż 5 µm w wytwarzanym przez urządzenie aerozolu. Im wyższa jest jej wartość, tym nebulizacja będzie efektywniejsza. Warto wybierać więc nebulizatory, dla których wartość ta wynosi co najmniej 70% (najlepiej 80-90%)
- tempo nebulizacji
Jeśli tempo nebulizacji wynosi 0,25 ml/min to roztwór o objętości 2 ml będziemy inhalować około 8 minut.Warto wiedzieć, że taki parametr jak tempo nebulizacji przedkłada się bezpośrednio na czas wykonywania inhalacji.
- głośność - większość inhalatorów ma głośność 50-60 dBa. Warto wiedzieć, że parametr ten jest różny w zależności od odległości od sprężarki - z reguły jest to pomiar w odległości 50 cm, ale czasami producenci podają głośność dla odległości 100 cm, aby sobie poprawić wynik
Miejsce produkcji inhalatorów
Tutaj na pewno warto uważać na inhalatory "made in China", a niestety takie często się zdarzają. Myślę, że z racji na fakt, iż kupując nebulizator raczej inwestujemy w sprzęt, który posłuży przynajmniej kilka lat, warto wybierać sprzęty produkowane przez renomowane firmy ale w tym wypadku naprawdę nie warto oszczędzać.
Warto wiedzieć, że podając nawet najlepszy lek na świecie przez kiepskiej jakości inhalator niestety nie osiągniemy zadowalającej skuteczności terapii, a przecież o to nam głównie chodzi.
Akcesoria w zestawie z inhalatorem
Warto wybrać inhalator, który może posłużyć całej rodzinie, czyli ma kompletny zestaw akcesoriów: maseczka dla dorosłych, maseczka dla dzieci oraz ustnik, filtr ,wymienny przewod itp
Kształt obudowy inhalatora
Jeśli inhalator będzie używany dla dzieci, warto zadbać, aby miał bezpieczny kształt obudowy kompresora. Dziś producenci prześcigają się w kwestii zabawnych kształtów dla dzieciaków: mamy pingwinki, pieski, a nawet misie. Tak naprawdę jednak to nie kształt powinien odgrywać decydującą rolę w wyborze nebulizatora, a jego techniczne parametry.
Konserwacja inhalatora
Pamiętajcie o prawidłowym czyszczeniu urządzenia po nebulizacji, co jest gwarantem jego sprawnego działania. Z reguły wystarczy tutaj lekko ciepła woda z z detergentem. Każdorazowo po inhalacji należy wymyć maseczkę, ustnik oraz inne plastikowe części - polecam przeczytać fragment instrukcji dotyczący czyszczenia i konserwacji.
Poza tym warto zdawać sobie sprawę, iż wszystkie plastikowe części (maseczki, rurka, ustniki) powinny być wymieniane co 6 miesięcy od pierwszego użycia.
