Afty to problem, który może dotyczyć każdego, niezależnie o wieku czy płci. Afty mają postać małych, płytkich nadżerek lub owrzodzeń, które pokryte są włóknikowym nalotem o barwie białej, żółtej lub szarawej, otoczonym zapalną obwódką. Występują pojedynczo lub w większych grupach. Utrzymują się od paru dni do nawet kilku tygodni.
Afty - przyczyny powstawania
Przyczyny powstawania bolesnych nadżerek lub owrzodzeń są różne, od nieodpowiedniej higieny jamy ustnej, przez wyrzynające się ósemki, po choroby migdałków, czy przewodu pokarmowego. Afty zwykle znikają samoistnie po 4-8 dniach, chociaż bywają też takie, które utrzymują się do kilku tygodni. Co ważne afty nie są zaraźliwe, ponieważ nie są efektem infekcji wirusowej.
Wyróżniamy afty małe i duże. Afty małe to afty przewlekłe lub nawrotowe. Najczęściej powstają w wyniku: próchnicy lub innych chorób zębów, urazów śluzówki, źle dobranej protezy, przyjmowania antybiotyków, alergii, stresu, uwarunkowań genetycznych, spożywania niezdrowej żywności pełnej sztucznych dodatków. Małe afty goją się szybko, ale często nawracają. Duże afty są bardzo bolesne i potrafią mieć średnicę nawet 3 cm. Utrudniają jedzenie i mówienie. Towarzyszy im osłabienie, a czasem dochodzi do powiększenia węzłów chłonnych. Najczęściej pojawiają się na podniebieniu lub w okolicy gardła. Ich gojenie trwa dużo dłużej i często kończy się bliznami. Przyczyny dużych aft to zaburzenia hormonalne, brak higieny jamy ustnej, podrażnienia wywołane stosowaniem past, które w swoim składzie mają dodecylosiarczan sodu, choroby wywołujące spadki odporności, niedobory określonych witamin i minerałów, jak np. żelazo, kwas foliowy, czy witamina B12, zaburzenia autoimmunologiczne, jak np. HIV. Istnieją jeszcze afty opryszczkopodobne. Są one objawem opryszczkowego zapalenia jamy ustnej.
Jak leczyć afty?
Afty możemy leczyć domowymi sposobami. Zazwyczaj jest to leczenie miejscowe, stosując środki wysuszające i ściągające. Można płukać jamę ustną naparem z szałwii, przykładać do afty świeżo zaparzoną i przestudzoną saszetkę herbaty, płukać aftę sodą oczyszczoną z wodą. Istnieje również duży wybór środków do higieny jamy ustnej, na afty w aptekach. Są to środki o charakterze przeciwzapalnym i antyseptycznym, których zadaniem jest izolowanie afty od czynników drażniących i zmniejszenie dolegliwości bólowych. Zazwyczaj afty znikają w ciągu 1-4 tygodni. W niektórych przypadkach lekarz zleca badania, aby odróżnić afty od opryszczki i wtórnego zakażenia bakteryjnego. Oprócz tego pacjenci zawsze powinni konsultować się z lekarzem, jeśli bolesne afty występują więcej niż raz w roku oraz, gdy zachodzi konieczność wykluczenia dolegliwości ogólnoustrojowej, będącej czynnikiem zwiększającym ryzyko aft.
